Zbiory specjalne
Zbiory specjalne Muzeum Wojska Polskiego obejmuj± 109085 muzealiów wpisanych do inwentarza. S± to g³ównie; grafika polska, grafika obca, rysunki i akwarele, fotografie, negatywy, pocztówki, plakaty, mapy i archiwalia dotycz±ce historii Wojska Polskiego, w mniejszym za¶ zakresie historii wojsk obcych.
Zbiory specjalne powsta³y po I wojnie ¶wiatowej. Pocz±tkiem by³y rysunki, fotografie i dokumenty Legionów polskich przekazane w 1919 roku przez Archiwum Wojskowe w Krakowie dla Polskiego Muzeum Wojskowego w Warszawie.
W okresie miêdzywojennym zbiory specjalne zasili³y liczne dary i przekazy znanych kolekcjonerów: Dominika Witke - Je¿ewskiego, Leopolda Meyera, Aleksandra Lesera, Kazimierza Wo¼nickiego, Alojzego W³adys³awa Strzembosza, Augusta Krêckiego. W 1929 r. do zbiorów specjalnych trafi³ cenny przekaz z Muzeum Polskiego w Rapperswilu, w którym znalaz³y siê prace m. in. Jana Piotra Norblina, Aleksandra Or³owskiego, Micha³a Stachowicza, a tak¿e grafika polska, obca oraz dokumenty zwi±zane z Powstaniem Ko¶ciuszkowskim i osob± Naczelnika. Znacz±cym darem w okresie miêdzywojennym by³o przekazanie kolekcji Augusta Krêckiego, zawieraj±cej ponad 3000 fotografii portretowych uczestników Powstania Styczniowego. Po 1945 r. zbiory dzia³u s± systematycznie powiêkszane drog± zakupów i darów. Cennymi nabytkami by³y zakupione rysunki munduroznawcze m.in. Romana Rupniewskiego przedstawiaj±ce umundurowanie od II po³. XVIII do 1831 r., akwarele Wincentego Kielisiñskiego ukazuj±ce ubiory i uzbrojenie polskie od XV w. do 1794 r., rysunki Maksymiliana Oborskiego dotycz±ce wydarzeñ z 1848 r. i 1863 r. oraz 89 akwarel Bronis³awa Gembarzewskiego dokumentuj±ce szczegó³y umundurowania ¿o³nierzy Królestwa Kongresowego. Zakupione zosta³y równie¿ prace tak wybitnych polskich artystów jak: A. Or³owski, J. Kossak, M. Stachowicz, P. Micha³owski. W postaci darów i zakupów trafi³y do zbiorów rysunki artystów - ¿o³nierzy dokumentuj±cych dzia³ania Polskich Si³ Zbrojnych na Zachodzie: Aleksandra ¯ywa, Antoniego Wasilewskiego, Adama Bunscha oraz rysunki Stefana Agijewicza ilustruj±ce dzia³ania na froncie ¿o³nierzy I Armii Wojska Polskiego. Najwiêksze ilo¶ci darów i przekazów wp³ynê³y od polskich ¿o³nierzy walcz±cych na wszystkich frontach II wojny ¶wiatowej. W znacznej wiêkszo¶ci s± to dokumenty osobiste, listy, pocztówki, wspomnienia, fotografie i albumy fotograficzne, mapy i plakaty. Najliczniejsze przekazy i dary nap³ynê³y po 1990 roku, oko³o 1000 muzealiów rocznie trafia do dzia³u zbiorów specjalnych. Spo¶ród wielu cennych obiektów, które w ci±gu ostatnich trzynastu lat trafi³y do zbiorów na szczególn± uwagê zas³uguje dar 172 rysunków i szkiców Romana Rupniewskiego natomiast w¶ród zakupów wyj±tkowo cenne s± kopie XVIII - wieczne rysunków Abrahama Westerwelta pochodz±ce ze zbiorów króla Stanis³awa Augusta Poniatowskiego stanowi±ce przekaz historyczny z wojen polsko - kozackich.
Poni¿sze zbiory przechowywane s± w piêciu magazynach, nad którymi opiekê sprawuj± pracownicy merytoryczni.
|