Szabla Karola Kality ps. Rębajło

Zdjęcia

Szabla Karola Kality ps. Rębajło

Szabla Karola Kality ps. Rębajło

Szabla Karola Kality ps. Rębajło

Do grona najlepszych dowódców i organizatorów powstania styczniowego (1863-4) należał Karol Kalita de Brenzenheim (1830-1920). Urodzony w Galicji, działalność patriotyczną rozpoczął już podczas Wiosny Ludów. Przemocą wcielony do armii austriackiej po uwolnieniu wziął udział w powstaniu węgierskim. Ponownie wcielony do wojska zdobył wiedzę, które wykorzystał objąwszy dowództwo Pułku Stopnickiego w składzie Dywizji Sandomierskiej w Korpusie generała J. Hauke-Bosaka. Dowodzone przezeń oddziały mimo kilkakrotnych obław nigdy nie zostały rozbite; sam odniósł zwycięstwo w bitwach pod Mierzwiłem, Lubienią i Iłżą. Zmuszony stanem zdrowia przekradł się do Turcji, aby później powrócić do Galicji. Jako jeden z niewielu dowódców powstańczych dożył odzyskania niepodległości, będąc jeszcze światkiem polsko-ukraińskich walk o Lwów w 1918 r.
Austriacka szabla kawaleryjska wzór 1850 wykonana został jako upominek dla K.Kality. Głownia wykonana z damastu skuwanego jest płasko ciągniona z pięcioma strudzinami. Po stronie zewnętrznej umieszczono nabijany złotem wizerunek T. Kościuszki z podpisem "TADEUSZ Kościuszko - 1794". Nieco niżej znajduje się wierszowana sentencja "W TWOJĄ DZIELNĄ BITNĄ DŁOŃ - WDZIĘCZNI BRACIA DAJĄ BROŃ - BIJ JAK DOTĄD DZIELNIE WROGA - ZA OJCZYZNĘ W IMIĘ BOGA". U nasady znajduje się również znak wytwórcy - wiewiórka. Po drugiej stronie głowni znajduje się tak samo wykonany wizerunek Matki Boskiej z Dzieciątkiem otoczony napisem "POD TWOJĄ OBRONĘ / UCIEKAMY SIĘ". Na grzbiecie umieszczono dedykację wykonaną srebrem "DZIELNEMU RĘBAJLE - ŻYCZLIWI RODACY 1864 R.". Rękojeść zamknięta, ażurowa z uchwytem drewnianym pierwotnie obszytym jaszczurem i okręcona sznurkiem.
Szabla posiada prostą pochwę z polerowanej stali, z dwoma ryfkami i brajcarkami. Broń przechowywana była w Krakowie, skąd w latach 60-tych ubiegłego wieku zakupiona został do zbiorów MWP.
Długość głowni 89 cm.


Marcin Ochman

Zobacz także:

Biżuteria patriotyczna
Mundur i czapka "Żuawa Śmierci" z okresu powstania styczniowego
Róg sygnałowy R. Rogińskiego
Luneta po R. Rogińskim
Rewolwer systemu F. Kinapena po płk. F. Nullo