Ręczny granatnik przeciwpancerny PIAT

Zdjęcia

Ręczny granatnik przeciwpancerny PIAT

W czasuie II wojny światowej oprócz artylerii przeciwpancernej piechota była wyposażona w ręczną broń przeiwpanceną jedną z takich konstrukcji był PIAT - brytyjski granatnik przeciwpancerny piechoty (Projector Infantry Anti Tank) produkowany od września 1942, etatowo w każdej kompanii piechoty znajdowało się trzy granatniki. Obsługę stanowiło dwu żołnierzy: celowniczy przenoszący Piata i amunicyjny, który posiadał sześć pocisków, jednakże w obsłudze tej broni szkoleni byli wszyscy żołnierze. Pociski kumulacyjne przebijały pancerze niemieckich czołgów PzKpfw IV i PzKpfw V Pantera z każdej strony, oraz boczny i tylny pancerz PzKpfw VI Tygrys.
We wnętrzu rurowej komory zamkowej znajdował się umieszczony na wodzidle trzon zamkowy podparty sprężyną powrotną. Wewnątrz trzonu zamkowego znajdowała się żerdź napinająca, zakończona iglicą. Z zewnątrz trzon zamkowy otaczało suwadło pełniące także funkcję prowadnicy sprężyny powrotnej. Przednia część komory zamkowej pełniła funkcję łożyska granatu. Od spodu do broni był umocowany mechanizm spustowy, a na wierzchu komory zamkowej znajdowały się przyrządy celownicze składające się z muszki i celownika o dwóch przeziernikach. Ciężar (bez granatu): 14,5 kg; Długość: 990 mm; Zasięg maksymalny do celów ruchomych: 105 m; Zasięg maksymalny przy strzelaniu do celów stałych: 319 m; Prędkość początkowa: 137 m/s. Do granatnika stosowano następujące rodzaje pocisków kumulacyjnych:
Bomb H.E./A.T. - granat przeciwpancerny posiadający ładunek kumulacyjny z wkładką z miękkiej stali. W przedniej części znajdował się zapalnik uderzeniowy o działaniu natychmiastowym (F.P. No.425), z tyłu cztery brzechwy. Granat miał kolor zgniłozielony.
Bomb Drill/A.T. - granat ćwiczebny do nauki ładowania. Identycznego kształtu jak bojowy. Malowany na czarno z białym napisem "Drill".
Bomb Praktice Inert/A.T. - granat ćwiczebny jednorazowego użytku. Zamiast materiału wybuchowego posiadał wypełnienie o identycznej masie.
Shot Praktice/A.T. - granat ćwiczebny wielorazowego użytku. Miał inny kształt niż granat bojowy i dlatego wymagał stosowania specjalnej wkładki montowanej w granatniku.
Kaliber granatu: 86 mm; Przebijalność pancerza: 100 mm przy kącie trafienia 30˚; Ciężar pocisku: 1,2 kg; Długość pocisku: 400 mm; Poza pociskami przeciwpancernymi stosowano również pociski burzące i dymne.
Broń ta sprawdzała się szczególnie w walce miejskiej gdyż można z nie było strzelać z pomieszczeń zamkniętych, podczas strzału nie występował strumień gazów prochowych jak w przypadku Bazuki czy Panzervausta, wadą tej konstrukcji był duży odrzut który u nie wprawnych strzelców mógł złamać obojczyk.
Piaty były używane przez armię brytyjską oraz Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie, a także zrzucane powstańcom warszawskim. Prezentowany egzemplarz został znaleziony podczas ekshumacji powstańca warszawskiego na placu Napoleona.

Michał Pacut