Portret "generał broni Lucjan Żeligowski…", mal. R. Kawecki

Zdjęcia

Portret "generał broni Lucjan Żeligowski…", mal. R. Kawecki

Portret autorstwa generała Romana Kaweckiego z 1932 r., postać w bluzie mundurowej, bez odznak. Wymiary 60 X 50 cm.
Urodził się w 1865 r. w Oszmianie. W 1886 r. po ukończeniu oficerskiej szkoły piechoty w Rydze służył zawodowo w armii rosyjskiej. Podczas pierwszej wojny światowej m.in. dowodził batalionem w Brygadzie Strzelców Polskich. W awansowany na 1917 r. pułkownika. W latach 1917-18 dowódca Dywizji Strzelców w I Korpusie Polskim, po jego rozwiązaniu przedostał się na Kubań, gdzie dowodził 4. Dywizją Strzelców. W tym czasie otrzymał awans na generała z rąk gen. Józefa Hallera. W obliczu narastającego chaosu w Rosji przebił się ze swą dywizją do Odessy, poczym przez kordon austriacki przedostał się do Rumunii. Wraz ze swymi oddziałami w kwietniu 1919 rodu dotarł do Tarnopola. W Wojsku Polskim zweryfikowany w czerwcu tego roku w stopniu generała dywizji. Początkowo dowodził 10. Dywizją Piechoty, później Grupą Operacyjną i Frontem w wojnie polsko-bolszewickiej. Ważną rolę odegrał w Bitwie Warszawskiej, broniąc stolicy od wschodu. Od października 1920 r. na czele 1 Dywizji Litewsko-Białoruskiej. W porozumieniu z Józefem Piłsudskim "zbuntował się" wraz z dywizją i zajął Wilno, tworząc niezależną Litwę Środkową.
W latach 1921-25 był Inspektorem Armii w Warszawie. W 1923 r. awansowany na generała broni. W 1925 r. pełnił krótko funkcję Ministra Spraw Wojskowych. Powrócił na to stanowisko po przewrocie majowym, jednak już w 1927 r. przeszedł w stan spoczynku. Od tej pory aktywnie uczestniczył w życiu politycznym i społecznym, będąc w latach 1935-9 Posłem na Sejm. W czasie Kampanii Wrześniowej nie służył w wojsku, towarzysząc jako cywil gen. K.Sosnkowskiemu dowodzącemu Frontem Południowym. Później przedostał się do Francji, a po jej upadku do Wielkiej Brytanii gdzie został członkiem Rady Narodowej RP nadal zajmując się aktywnie polityką. Zmarł w 1947 r. w trakcie przygotowań do powrotu do Kraju.
Zgodnie z ostatnią wolą został pochowany w Warszawie. Przy okazji sprowadzenia zwłok generała, gen. Stanisław Tatar przemycił do Polski część przechowywanego w W. Brytanii skarbu Funduszu Obrony Narodowej.

Marcin Ochman