Busola kierunkowa systemu Adrianowa

Zdjęcia

Busola kierunkowa systemu Adrianowa

Busola kierunkowa systemu Adrianowa

Armia rosyjska od początku XX wieku dysponowała busolą kierunkową oryginalnej konstrukcji. Było to zasługą kapitan Włodzimierza Adrianowa, bardzo uzdolnionego kartografa i topografa. Urodzony w 1875 roku w Petersburgu, całe swoje zawodowe życie związał z geodezją. Do wybuchu rewolucji bolszewickiej służył w Korpusie Topografów Wojskowych. Wcześniej, w 1907 roku, skonstruował busolę własnego pomysłu. Odznaczała się ona lekkością i małymi wymiarami. W odróżnieniu od innych konstrukcji można ją było nosić na przegubie jak zegarek. Była przez to szczególnie przydatna zwiadowcom, oddziałom górskim i wszędzie tam gdzie z braku miejsca trudno było się posługiwać zwykłą busolą.
W. Adrianow przetrwał szczęśliwie rewolucję i zawieruchę wojenną. W nowej rzeczywistości politycznej kontynuował karierę jako cywil. Był między innymi wydawcą i redaktorem "Atlasu SSSR" wydanego w 1928 roku. Ciekawostka jest, że jako utalentowany typograf był współautorem herbu sowieckiej Rosji i wielu projektów druków urzędowych ( m.in. prawa jazdy). Zmarł w 1938 roku w Ostaszkowie.

Busole systemu Adrianowa składały się z podstawy wykonanej z metalu niemagnetycznego lub bakelitu z zamontowaną podziałką, szkła z naniesioną strzałką oraz igły magnetyczną z blokadą. Na zewnątrz znajdował się pierścień z muszką i szczerbinką pełniącymi rolę celownika. Całość konstrukcji była niezwykle prosta. Do noszenia na ręce służył skórzany pasek przewleczony przez dwa uszka na korpusie.
W Rosji sowieckiej busole tego rodzaju używana była niemal do końca istnienia ZSRR. W Wojsku Polskim w ograniczonych ilościach znalazły się po pierwszej wojnie światowej. Ponownie pojawiły się w oddziałach I i II Armii Wojska Polskiego i wykorzystywano je co najmniej do lat pięćdziesiątych.
Prezentowany egzemplarz wyprodukowany został w Polsce w 1952 roku.
Wymiary: 6 cm x 5,5 cm x 1,5 cm.

Marcin Ochman

Zobacz także:
Jan Bezard
Busola kierunkowa systemu Bezarda
Kompas artyleryjski "AK"